Met tegenzin wijs worden

In de 14 jaar dat ik in Nederland woonde, heb ik nooit bij een bedrijf gewerkt dat niet aan het hervormen was, zich in een nieuwe huisstijl wurmde, nieuwe doelmarkten probeerde te ontwikkelen of zichzelf op een of andere manier opnieuw probeerde uit te vinden. In sommige gevallen was het gewoon omdat het management aan haar bovenbazen probeerde te laten zien dat ze ook echt iets deden, maar meestal was het gedwongen door de omstandigheden.
Het probleem met veranderingen is niet dat je alles opnieuw moet aanleren, maar dat de dingen die je gewoon bent niet meer precies werken, zoals je ze gewoon bent. 6 maanden geleden had ik in een restaurant nog een megafoon en een knuppel nodig om de ober in beweging te krijgen. Hier, in Oekraïne, is je bord weg op het ogenblik dat je het laatste brokje op je vork geprikt hebt. Wij Belgen houden ervan om na een smakelijk maal voldaan het lege bord te overzien en onszelf op de schouder te kloppen. Belgen in Oekraïne wisselen dan ook tips uit over hoe ze dat bord op tafel kunnen houden...
Wat transitie moeilijk maakt is dat je op voorhand niet goed kan inschatten waar je zal moeten improviseren. Ook al beweert ons management dat het niet zo is. En ook al blijkt achteraf dat de nieuwe manier van werken veel fijner en leuker is. Maar er zijn altijd details waar je niet direct je vinger op kan leggen, maar die je een hoop tijd en energie kosten. Dingen die je daarna weer vergeet. Ik had de gewoonte overal naartoe te rijden. We zijn hier nu twee maanden, en de auto heeft nog geen meter gereden. Alles gaat te voet, en ik ben intussen 5 kg afgevallen.

Een transitie is die magische periode waarin we beweren dat we weten wat we doen, of waarin we hebben opgeschreven wat en hoe we dingen doen, maar in werkelijkheid tasten we rond in het duister en proberen we ons te herinneren hoe we vooruit kwamen. Het is een dure tijd vol vergissingen, waarin we onbewust veel dingen in vraag stellen.
Het lastigste is om je bewust te blijven van de verandering, omdat daarin de sleutel ligt om de wereld beter te begrijpen en onszelf naar een hoger niveau te tillen. Ik heb nog geen verandering meegemaakt waar ik als mens niet beter van geworden ben. Terugkijkend ben ik blij dat de wereld me af en toe een flinke trap onder de kont gegeven heeft, maar dat doet niets af aan het feit dat ik elke verandering met tegenzin begin. Het enige wat ik dan kan doen is mee te gaan met de stroom en me goed bewust te blijven van wat ik voor, tijdens en na het proces dacht. En daaruit leren. En dat is iets wat bijna geen van alle bedrijven waar ik werkte goed kon. Vandaar dat we zo vaak warm water opnieuw proberen uit te vinden...